Juist in deze bijzondere tijden –
waarin we getroffen worden door een pandemie – doen onze inwoners, verenigingen
en ondernemers een beroep op de overheid. Eenzaamheid, mensen in psychische
nood of zonder baan, verenigingen en instellingen die veelal zonder
activiteiten hun club draaiende moeten houden en een deel van de ondernemers die
veel last heeft van de beperkingen. Juist nu moeten we er als gemeente Overbetuwe
voor hen zijn.
Maar ook juist nu hebben veel van
onze inwoners en ondernemers het financieel zwaar en daarom mogen we de
rekening niet op hun bordje leggen. Dat betekent dat we moeten kiezen voor onze
kerntaken.
De VVD is van mening dat er veel
goed gaat in Overbetuwe. Er wordt veel geïnvesteerd in de voorzieningen in de
kernen, duurzaamheid staat hoger op de agenda dan voorheen, het groenonderhoud
gaat naar een hoger niveau en ondanks moeilijke omstandigheden maken we
vorderingen in het sociaal domein. Bloemen voor het college zijn er echter pas
aan de finish.
Aandachtspunten
Op vijf aandachtspunten hebben we
een vraag aan het college.
Woningbouw
Uit de recente publicatie over de
Pas blijkt dat het college hier hard aan werkt. Maar wij zouden graag zien dat
er meer en sneller gebouwd wordt in de verschillende kernen van onze gemeente.
Vraag aan de wethouder: wat kunnen wij nog meer doen om
de woningbouw te versnellen?
Openbaar vervoer
Wij hebben ons als VVD tijdens de
verkiezingen sterk gemaakt voor goede bereikbaarheid en slimme manieren van duurzaam
openbaar vervoer. Dit heeft ook een plek gekregen in het coalitieprogramma.
Vraag aan de wethouder: Wanneer mogen we deze slimme en
duurzame verbindingen tussen onze kernen verwachten?
Burgerparticipatie
Over burgerparticipatie is al veel
op papier gezet en in veel projecten gaat het best goed. Driel en het verkeer
rondom OBC zijn daar mooie voorbeelden van.
Soms gaat het echter ook niet goed,
zoals recent bij de locaties voor de woonwagens. We zien bij burgerparticipatie
nog niet de verandering die we verwacht hadden en missen soms de overtuiging
dat het betrekken van burgers een positieve bijdrage kan leveren aan het
vraagstuk.
Vraag aan de portefeuillehouder: Wat gaan de inwoners van
Overbetuwe in 2021 concreet merken van de interactievisie en gaan we die ook
doorvoeren bij afwijkingen van het bestemmingsplan?
Economie
Een aantrekkelijk en
toekomstgericht ondernemersklimaat is niet alleen belangrijk voor onze
bedrijven, maar ook voor de werkgelegenheid en de voorzieningen. Wij missen de toegezegde
economische visie er wordt bezuinigd en we krijgen signalen dat ondanks de
onaflatende energie van de wethouder de aandacht voor de ondernemers eerder af
dan toe is genomen.
Vraag aan de wethouder: Wanneer komt de economische
toekomstvisie voor Overbetuwe en is het bij nader inzien een gelukkige keuze
dat de portefeuille EZ niet langer bij de burgemeester ligt?
Veiligheid
In deze coronatijd wordt een groot
beroep gedaan op handhaving. Zeker met de komende jaarwisseling in aantocht
verdienen politie en BOA’s onze steun en waardering. Vanaf het begin van deze
raadsperiode hebben wij aandacht gevraagd voor onze veiligheid. Helaas zijn we
geconfronteerd met een teruggang in het aantal agenten en hebben we dat niet
kunnen compenseren met de BOA’s. Als we echter horen dat er bijvoorbeeld handhavingscapaciteit
is ingezet op het sporten in de parkeergarage dan hebben we wel vragen over de
prioriteit. We hebben gevraagd om inzet op zaken die overlast voor onze inwoners
geeft.
Vraag aan de portefeuillehouder: Hoe kunnen we de
handhavingscapaciteit verder vergroten en vooral hoe kunnen we waarborgen dat
die capaciteit overwegend is gericht op gedragingen die tot overlast en
gevoelens van onveiligheid bij onze inwoners en ondernemers leidt?
Financiën
Een tekort voor 2021 van € 5,3
miljoen is fors en de solvabiliteit verslechterd snel verder. Zoals gezegd bij
de behandeling van de kaderbrief komt dat voor ons niet als een verrassing. De
uitgaven voor jeugdzorg stijgen in 4 jaar tijd met ruim € 5 miljoen en dus 50%.
De personeelskosten stijgen in 5 jaar met € 7,6 miljoen en dus 40%. Dan kunnen
rigoureuze maatregelen niet uitblijven.
OZB
In de begroting is een OZB
verhoging van bijna 9% opgenomen. In het totaal stijgen de kosten voor onze
inwoners met gemiddeld 12%. Anderzijds zien we dat de gemeente slechts beperkt
in eigen vlees snijdt en daarmee vinden we dat de rekening teveel bij onze
inwoners en ondernemers wordt gelegd. Dat is nauwelijks uit te leggen. Zeker in
tijden dat veel van onze inwoners en ondernemers het financieel toch al moeilijk
hebben. Als VVD willen we die lastenverzwaring sterk beperken.
Automatische groei van kosten
In de begroting zitten automatismen
die de kosten ongeremd door laten groeien. We zaten met ons personeelsbestand
onder de landelijke benchmark, maar die kosten zijn afgelopen jaren sterk
gestegen. We moeten af van de automatische groei van het aantal ambtenaren als
er meer inwoners komen.
Verder is de systematiek om de
inflatie door te berekenen in deze begroting aangepast. Je kan zeggen dat dat financieel
degelijk is. Toch komt deze aanpassing op een bijzonder ongelukkig moment en
bovendien hebben we daar als raad niet toe besloten.
Belangrijker dan de systematiek
vinden wij de gevolgen. Die zijn dat de begroting ongeremd doorgroeit. Wij zijn
van mening dat de organisatie door aanpassingen de stijging van de prijzen grotendeels
op zou moeten vangen. Dat betekent dat het wat ons betreft prima is als de
inflatie anders berekend wordt, maar de effecten daarvan moeten grotendeels op
het bordje van de organisatie en niet onze inwoners komen. Met ons amendement
A4 beperken we kosten en kan de stijging van de OZB voor komend jaar met € 75.000
en dus 1% worden verminderd.
Bouwleges
Wat de VVD betreft moeten de kosten
voor voorzieningen zoveel mogelijk worden gedekt door de gebruiker daarvan. De bouwleges
zijn slechts voor 67% kostendekkend. Dat betekent dat we hier jaarlijks circa €
495.000 op toeleggen. Met ons amendement A3 verhogen we de dekking voor 2021
naar 80% en dat levert circa € 190.000 op, waarmee we de stijging van de OZB
verminderen.
OZB effect door amendementen
Door de inflatie niet ten laste
van de inwoners te laten komen en door de kostendekking voor de bouwleges te
verhogen, kan de stijging van de OZB met € 268.000 worden verminderd en dat
beperkt de stijging met 3,6%. Daarmee halvering we de stijging van de OZB boven
de inflatie.
Tot slot
We zullen ons als raad de komende
jaren moeten beheersen. Afgelopen jaren zijn er via moties en amendementen veel
extra uitgaven gedaan voor leuke – maar niet strikt noodzakelijke – uitgaven.
Ook zal het college voor de meerjarenbegroting in spoor 2 met voorstellen voor
echte kostenbesparingen moeten komen. Het idee zoals in de begroting staat dat
het uitgangspunt is de OZB te verhogen tenzij er bezuinigingen worden gevonden
vinden wij een fundamenteel verkeerd uitgangspunt. De mensen in Overbetuwe moeten
kunnen rekenen op een gemeente die de tering naar de nering zet en oog heeft
voor zowel de behoeften als de financiële zorgen van haar inwoners en ondernemers.